Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότεροι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων συνειδητοποιούν ότι η ζωή σε αυτές είναι μια πολύ σκληρή υπόθεση. Μια σειρά προβλήματα κυκλοφοριακό, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, κατάρρευση του κοινωνικού ιστού, αύξηση της εγκληματικότητας έχουν πλέον φθάσει σε οριακά σημεία και οδηγούν όλο και περισσότερους αστούς να αναζητούν απεγνωσμένα τρόπους φυγής από την πόλη.
Δανιήλ Γουναρίδης, Η πόλις |
Οι κάτοικοι των αστικών κέντρων της χώρας παρακολουθούν τα προβλήματα αυτά να διογκώνονται καθημερινά και αισθάνονται ανίκανοι να κάνουν κάτι για να αναστρέψουν τη διαδικασία αυτή. Οι πόλεις εξαπλώνονται αδιάκοπα και ο πληθυσμός των αστικών κέντρων αυξάνεται συνεχώς. Τα αστικά συγκροτήματα με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων στην Ελλάδα αυξήθηκαν από 55 το 1951 σε 71 το 1991.
Οι φυσικοί, οικολογικοί και παραγωγικοί πόροι μέσα στον αστικό ιστό της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και των μεγάλων επαρχιακών πόλεων συρρικνώνονται με αμείωτους ρυθμούς και τα ευαίσθητα οικοσυστήματα γύρω από αυτές έχουν υποβαθμιστεί σε μη αναστρέψιμο σημείο.
Η πολιτιστική κληρονομιά και η αρχιτεκτονική φυσιογνωμία εξαφανίζονται ημέρα με την ημέρα. Η ρύπανση του αέρα, των νερών και του εδάφους αυξάνεται συνεχώς. Τα αυτοκίνητα πολλαπλασιάζονται προκαλώντας εμφράγματα στις έτσι κι αλλιώς μπλοκαρισμένες αρτηρίες του οδικού δικτύου.
Ο κοινωνικός ιστός καταρρέει και παρασύρει μαζί του στη χρεοκοπία τις παραδοσιακές παραγωγικές μονάδες με την ανεργία, την υποαπασχόληση και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Μεταξύ των πολιτών δεν υπάρχουν δεσμοί κοινωνικής αλληλεγγύης με αποτέλεσμα να διευρύνεται η κοινωνική αποξένωση και να επικρατούν συνθήκες που ευνοούν τη βία, την ένταση και την εγκληματικότητα. Η ψυχική ανασφάλεια εντείνεται και η βία εξαπλώνεται σε χώρους αφιλόξενους, σε κοινωνικά και κτιριακά γκέτο και σε περιοχές-υπνωτήρια που βρίσκονται στις παρυφές των πόλεων.
Η επιδείνωση της ποιότητας ζωής στις μητροπολιτικές περιοχές δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Παρατηρείται σε παγκόσμια κλίμακα, κυρίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Οι ειδικοί ομιλούν σήμερα για την κρίση που μαστίζει τα αστικά κέντρα, για την εμφάνιση μεγαλουπόλεων οι οποίες γίνονται παγίδες θανάτου σε περίπτωση φυσικών καταστροφών, για την ανεξέλεγκτη εξάπλωση παραγκουπόλεων στις παρυφές μεγάλων αστικών κέντρων και επισημαίνουν ότι στο μέλλον τα προβλήματα αυτά θα ενταθούν ακόμη περισσότερο.
Χρειάστηκαν 110 χρόνια, από το 1880 ως το 1990, για να επταπλασιαστεί ο πληθυσμός του Λονδίνου από 1,1 εκατ. σε 7,3 εκατ. Αντίθετα, τον αιώνα που πέρασε σε ορισμένες από τις πόλεις της Αφρικής η αύξηση αυτή επήλθε μέσα σε μία μόνο γενιά.
Το 1950 υπήρχαν μόνο δύο πόλεις στον κόσμο με πληθυσμό μεγαλύτερο από 8 εκατ.: η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο. Το 1990 υπήρχαν έξι τέτοιες πόλεις σε ανεπτυγμένες χώρες και 14 στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Σήμερα υπάρχουν 23 πόλεις στον κόσμο με πληθυσμό μεγαλύτερο από 10 εκατ. κατοίκους και οι 18 από αυτές βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες χώρες. Η μεγαλύτερη από αυτές, η Πόλη του Μεξικού, έχει περισσότερα από 20 εκατ. κατοίκους.
Το ποσοστό των κατοίκων αυτών των πόλεων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας κυμαίνεται ανάμεσα στο 30% και στο 60% και σε μερικές από αυτές είναι δραματικό: στην Αντίς Αμπέμπα φθάνει το 79%, στη Λουάντα το 70% και στην Καλκούτα το 67%.
Οι νεοφερμένοι σε αυτά τα αστικά μεγαθήρια ζουν συνήθως σε περιοχές στις παρυφές του αστικού ιστού, όπου επικρατούν η άναρχη δόμηση και η έλλειψη βασικών υποδομών, όπως είναι τα οδικά δίκτυα, η παροχή νερού και η αποχέτευση. Η αύξηση του πληθυσμού σε αυτές τις «παραγκουπόλεις» είναι ακόμη μεγαλύτερη από την αύξηση του πληθυσμού στις πόλεις. Σήμερα υπολογίζεται ότι 1 δισ. άνθρωποι ζουν σε αυτά που αποκαλούνται φαβέλες, μπάριος και μπαστίς. Εκτός από τα μεγάλα προβλήματα που σχετίζονται με τη διαβίωση και τη δημόσια υγεία που μαστίζουν αυτές τις φτωχογειτονιές, ακόμη χειρότερο είναι το γεγονός ότι σε περίπτωση φυσικών καταστροφών σεισμών, πλημμυρών κτλ. οι περιοχές αυτές μετατρέπονται σε παγίδες θανάτου για χιλιάδες ανθρώπους.
Μεγάλες ανησυχίες προκαλεί επίσης η διαπίστωση ότι τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η όξινη βροχή και η τρύπα του όζοντος, έχουν άμεση σχέση και ενισχύονται από τις ρυπογόνες δραστηριότητες στις ευρύτερες περιοχές των μεγάλων πόλεων.
Σήμερα τουλάχιστον 600 εκατ. κάτοικοι μεγαλουπόλεων στον αναπτυσσόμενο κόσμο δεν έχουν επαρκή στέγαση ενώ 1,1 δισ. αναπνέουν μολυσμένο αέρα. Το 1995 52.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε 36 μεγαλουπόλεις της χώρας από τη μολυσμένη ατμόσφαιρα. Η Κίνα ανέφερε ότι 3 εκατ. άνθρωποι πέθαναν από την τοξική ατμόσφαιρα των μεγαλουπόλεων από το 1994 ως το 1996...
ΒΑΣΩ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ Δ ΓΑΛΑΝΗ
Η συνέχεια του άρθρο εδώ :
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου